24 Οκτ Τι είναι και πως γίνεται η Ωοθηκική Διέγερση?

Ωοθηκική Διέγερση ονομάζουμε το στάδιο εκείνο της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης όπου προκαλείται τεχνητά, με φαρμακευτική αγωγή, η διέγερση των ωοθηκών ώστε να παράγουν περισσότερα από ένα ωάρια. Φυσιολογικά οι ωοθήκες παράγουν ένα ωοθυλάκιο κάθε μήνα, δηλαδή μια μικρή «τροφοθήκη» για κάθε ωάριο, το οποίο εκεί ωριμάζει μέχρι να απελευθερωθεί στις σάλπιγγες. Με τη διέγερση όμως η παραγωγή πολλαπλασιάζεται και ταυτόχρονα πολλαπλασιάζονται και οι πιθανότητες για μια επιτυχημένη προσπάθεια! Επιπλέον τα πλεονάζοντα ωάρια / έμβρυα που θα προκύψουν και δε θα χρησιμοποιηθούν στον πρώτο κύκλο εξωσωματικής, κρυοσυντηρούνται με σύγχρονες τεχνικές για πιθανή χρήση σε επόμενο κύκλο, χωρίς τη λήψη του ίδιου φαρμακευτικού διεγερτικού πρωτοκόλλου, με σημαντικό ψυχολογικό και οικονομικό όφελος για τη γυναίκα!

Τα πλέον χρησιμοποιούμενα πρωτόκολλα διέγερσης χωρίζονται σε 2 κατηγορίες: τα συναγωνιστικά και τα ανταγωνιστικά. Στα συναγωνιστικά πρωτόκολλα ανήκει το μακρύ και το βραχύ. Το μακρύ πρωτόκολλο έχει μεγαλύτερη διάρκεια (περίπου 3-4 εβδομάδες μέχρι την Ωοληψία) διότι γίνεται αρχικά καταστολή των ορμονών του φύλου και κατόπιν η διέγερση της ωοθήκης με εξωγενή χορήγηση ορμονών. Το βραχύ χρησιμοποιείται σήμερα λιγότερο, κυρίως σε γυναίκες με μειωμένη απόκριση των ωοθηκών στη φαρμακευτική αγωγή (poor responders). Στο βραχύ η καταστολή και η διέγερση γίνονται ταυτόχρονα και διαρκεί περίπου 10-14 μέρες μέχρι να γίνει η Ωοληψία.

Στο πρωτόκολλο του ανταγωνιστή δε γίνεται καταστολή του άξονα υποθαλάμου – υπόφυσης – ωοθήκης, απλά «μπλοκάρει» την έκκριση των γοναδοτροφινών, με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της πρόωρης ωορρηξίας και τον πλήρη έλεγχο της διέγερσης στα χέρια του ιατρού. Πλεονέκτημα του είναι η ελαχιστοποίηση της εμφάνισης Συνδρόμου Υπερδιέγερσης Ωοθηκών στις γυναίκες αυξημένου κινδύνου, όπως είναι οι γυναίκες με Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών.

Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται εναλλακτικά πρωτόκολλα ηπιότερης διέγερσης (mild protocols) τα οποία ολοκληρώνονται σε συντομότερο χρόνο, απαιτούν μικρότερες δόσεις, επιτυγχάνουν ηπιότερη διέγερση και αμβλύνουν τις πιθανότητες επιπλοκών. Ωστόσο, επειδή η αποτελεσματικότητα τους είναι αμφισβητούμενη πρέπει να χορηγούνται σε συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών, μετά τη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού.

Όπως σε κάθε εφαρμογή της ιατρικής, έτσι και στις μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής η όποια θεραπεία πρέπει να σχεδιάζεται και να εξατομικεύεται από ειδικό ιατρό αναπαραγωγής, καθώς δεν υπάρχει μοναδική θεραπευτική προσέγγιση κατάλληλη για όλα τα ζευγάρια.